जोखिम जास्त घेतल्यानंतर रिटर्न जास्त मिळतो आणि कमी जोखिम घेतल्यानंतर रिटर्न कमी . हा तर गुंतवणुकीचा मंत्रच आहे. पण म्युच्युअल फंडाच्या जगात मात्र याउलट का होतंय? असा प्रश्न अनेक जणांना पडला आहे. अॅक्टिव्हली मॅनेज्ड इक्विटी फंड्सच्या तुलनेत पॅसिव्ह फंड्समध्ये गुंतवणूक वाढली आहे. तसेच मार्केटमधील कामगिरीच्या आधारावर पॅसिव्ह फंडातून चांगला परतावा देखील मिळतोय.
गेल्या पाच वर्षांपासून पॅसिव्ह फंडाची मागणी खूप वाढली आहे, अशी माहिती मोतीलाल ओसवाल अॅसेट मॅनेजमेंट कंपनीनं सांगितलंय. 83 हजार कोटी रुपये AUM असलेला पॅसिव्ह फंडाचा AUM मार्च 2023 पर्यंत सात लाख सहा हजार कोटी रुपयांवर पोहचलाय.
गुंतवणूकदारांने किमान एका पॅसिव्ह फंडात गुंतवणूक केली असल्याचे मोतीलाल ओसवाल AMC च्या सर्वेक्षणातून माहिती मिळतेय. कमी खर्च, सुलभ आणि मार्केटनुसार रिटर्न यामुळे पॅसिव्ह फंडाकडे गुंतवणूकदारांचा ओढा वाढलाय.
इंडेक्स फंड आणि एक्सचेंज ट्रेडेड फंड म्हणजे ETF असे पॅसिव्ह फंडाचे दोन प्रकार आहेत. ETF मध्ये गोल्ड ETF, सिल्व्हर ETF आहेत. पॅसिव्ह फंडात एक्सचेंज फंडाऐवजी गुंतवणूकदार इंडेक्स फंडाला अधिक पसंती देत आहेत. 87% गुंतवणूकदार हे इंडेक्स फंडामार्फत गुंतवणूक करतात तर 42% लोक हे ETF च्या माध्यमातून गुंतवणूक करत असल्याचे सर्व्हेक्षणातून समोर आले आहे.
पॅसिव्ह फंड आणि अॅक्टिव्ह फंडात काय फरक आहे : अॅक्टिव्ह फंडामध्ये एखाद्या स्कीमचे पैसे फंड मॅनेजर मॅनेज करतो. म्हणजेच गुंतवणूकदारांचे पैसे कुठे गुंतवावे,कुठे नाही याबाबत फंड मॅनेजर रणनिती आखतो. . पण पॅसिव्ह फंडात गुंतवणुकीच्या बाबतीत फंड मॅनेजर सक्रिय नसतो. फंड मॅनेजर फंडातील गुंतवणूक एखाद्या इंडेक्समधील शेअर्समध्ये गुंतवणूक करतात.एवढेच नव्हे तर इंडेक्समध्ये शेअर्सचे किती प्रमाण आहे त्यानुसार गुंतवणूकीचे प्रमाण ठरते. म्हणजेच निफ्टी इंडेक्स फंडात निफ्टीच्या 50 कंपन्यांमध्येच गुंतवणूक केली जाते.
पॅसिव्ह फंडाचा रिटर्न हा बेंचमार्क इंडेक्सच्या रिटर्नच्या जवळपास असतो. उदाहरणार्थ निफ्टी 50 ने गेल्या वर्षी सुमारे 12% रिटर्न दिला आहे. तर निफ्टी 50 ला कॉपी करणाऱ्या पॅसिव्ह फंड्सनंही 12 टक्के रिटर्न दिलाय.
आता गुंतवणूकदारांना पॅसिव्ह फंड इतके पसंत का आहेत ? ते पाहूया. फंडाचा खर्च कमी असल्यानं पॅसिव्ह फंडाची निवड केल्यासं 57 टक्के गुंतवणूकदारांनी सर्वेक्षणात माहिती दिली. तसेच 56 टक्के लोकांनी पॅसिव्ह फंडात गुंतवणूक करणं सोपं असल्याची माहिती दिलीय.तसेच मार्केटप्रमाणे रिटर्नही पॅसिव्ह फंडातून मिळतो,असंही 54 टक्के गुंतवणूकदारांनी सांगितलंय.
अॅक्टिव्ह फंडापेक्षा पॅसिव्ह फंडाचा खर्च कमी असतो. पॅसिव्ह फंडाचा एक्सपेंस रेशीओ म्हणजे खर्च 0.05 % ते 1 % पर्यंत असतो. अॅक्टिव्ह फंडामध्ये हा खर्च 1 ते 2 % असतो. तसेच पॅसिव्ह फंडातून बाहेर पडण्यासाठी कोणताही खर्च म्हणजे एग्झिट फीस नसते. म्हणजेच पॅसिव्ह फंडात गुंतवणूक करणं स्वस्त पडते.
1,3 आणि 5 वर्षाच्या पॅसिव्ह फंडाचा रिटर्न जवळपास सारखाच आहे.पॅसिव्ह फंड बाजाराला ट्रॅक करत असल्यानं अॅक्टिव्ह फंडाच्या तुनलेत चढ आणि उतार कमी असतात. रिटर्न ऐवजी सुरक्षिततेला प्राधान्य देणाऱ्या गुंतवणूकदारांने पॅसिव्ह फंडात गुंतवणूक करावी. कमी खर्चात, कमी जोखिमेत चांगला परतावा मिळत असल्यानं गुंतवणूकदार पॅसिव्ह फंडालाच पसंती देत आहेत.
पर्सनल फायनान्सबद्दल अद्ययावत माहिती मिळवण्यासाठी डाऊनलोड करा Money9 App