рд╕рдзреНрдпрд╛рдЪреНрдпрд╛ рдЬрдЧрд╛рдд рднрд╛рдЬреАрдкрд╛рд╕реВрди рддреЗ рдЗрдВрд╢реНрдпреБрд░рдиреНрд╕рдкрд░реНрдпрдВрдд рдЖрдгрд┐ рдФрд╖рдзрд╛рдВрдкрд╛рд╕реВрди рддреЗ рдлрд░реНрдирд┐рдЪрд░рдкрд░реНрдпрдВрдд рд╕рдЧрд│реНрдпрд╛ рд╡рд╕реНрддреВ рдСрдирд▓рд╛рдИрди рдЦрд░реЗрджреА рдХрд░рддреЗ рдпреЗрддрд╛рдд. рдЬреНрдпрд╛ рдЕрдБрдкрд╡рд░реВрди рдЖрдкрдг рдЬреЗрд╡рдг рдСрд░реНрдбрд░ рдХрд░рдд рд╣реЛрддреЛ, рддреНрдпрд╛рдЪ рдЕрдБрдкрд╡рд░реВрди рдЖрдкрдг рднрд╛рдЬреАрдкрд╛рд▓рд╛ рдСрд░реНрдбрд░ рдХрд░реВ рд╢рдХрддреЛ. рдЬреНрдпрд╛ рдЕрдБрдкрдЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдЖрдкрдг рдкреЗрдореЗрдВрдЯ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рдХрд░рдд рд╣реЛрддреЛ, рддреНрдпрд╛рдЪ рдЕрдБрдкрд╡рд░реВрди рдЖрдкрдг рдЗрдВрд╢реНрдпреБрд░рдиреНрд╕ рдЦрд░реЗрджреА рдХрд░реВ рд╢рдХрддреЛ. рдПрд╡рдврдВрдЪ рдирд╛рд╣реАрддрд░ рдЧреНрд░рд╛рд╣рдХрд╛рдВрдирд╛ рдПрдХрд╛рдЪ рдЕрдБрдкрдордзреНрдпреЗ рдореНрдпреБрдЪреНрдпреБрдЕрд▓ рдлрдВрдбреНрд╕, рд╢реЗрдЕрд░реНрд╕ рдЖрдгрд┐ рдЕрдиреНрдп рдард┐рдХрд╛рдгреА рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдХрд░рдгрдВ рдЖрддрд╛ рд╕рд╣рдЬ рд╢рдХреНрдп рдЖрд╣реЗ, рддрд░ рддреНрдпрд╛рдЪ рдЕрдБрдкрд╡рд░реВрди рдЕрдЧрджреА рдХрд╛рд╣реА рд╕реЗрдХрдВрджрд╛рдд рд▓реЛрдирджреЗрдЦреАрд▓ рдШреЗрддрд╛ рдпреЗрддрдВ. рдпрд╛ рдЕрдБрдкрдЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдХрд░реВрди рддрд░реБрдг рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░ рдореЛрдареНрдпрд╛ рдкреНрд░рдорд╛рдгрд╛рд╡рд░ рд╢реЗрдЕрд░реНрд╕ рдЖрдгрд┐ рдореНрдпреБрдЪреНрдпреБрдЕрд▓ рдлрдВрдбреНрд╕рдордзреНрдпреЗ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдХрд░рдд рдЖрд╣реЗрдд. рдиреЛрд╡реНрд╣реЗрдВрдмрд░ 2023 рдордзреНрдпреЗ рдпрд╛ рдлрд┐рдирдЯреЗрдХ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рдЕрдБрдкреНрд╕рдиреА рдирд╡реАрди рдЗрддрд┐рд╣рд╛рд╕ рд░рдЪрд▓рд╛. рдиреЛрд╡реНрд╣реЗрдВрдмрд░ рдорд╣рд┐рдиреНрдпрд╛рдд рднрд╛рд░рддрд╛рдд рд╕рд╛рдзрд╛рд░рдг 30 рд▓рд╛рдЦ рдирд╡реАрди SIP рдЪрд╛рд▓реВ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рдд рдЖрд▓реНрдпрд╛, рддреНрдпрд╛рдкреИрдХреА 13 рд▓рд╛рдЦ SIP рдЕрдБрдкрдЪреНрдпрд╛ рдорд╛рдзреНрдпрдорд╛рддреВрди рдЪрд╛рд▓реВ рдХрд░рдгреНрдпрд╛рдд рдЖрд▓реНрдпрд╛ рдЖрд╣реЗрдд.
рдЧреНрд░реЛ, рдПрдВрдЬреЗрд▓ рд╡рди, рдлреЛрди рдкреЗ рдЖрдгрд┐ рдЭрд┐рд░реЛрдзрд╛рд╕рд╛рд░рдЦреНрдпрд╛ рдЕрдБрдкреНрд╕рдЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдХрд░реВрди рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░ рдореНрдпреБрдЪреНрдпреБрдЕрд▓ рдлрдВрдбреНрд╕рдордзреНрдпреЗ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдХрд░рдд рдЖрд╣реЗрдд. рдпрд╛рдордзреНрдпреЗ рддрд░реБрдг рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░рд╛рдВрдЪрдВ рдкреНрд░рдорд╛рдг рд╕рд░реНрд╡рд╛рдзрд┐рдХ рдЖрд╣реЗ. рдбрд╛рдпрд░реЗрдХреНрдЯ рдореНрдпреБрдЪреНрдпреБрдЕрд▓ рдлрдВрдбреНрд╕рдордзреНрдпреЗ рдХрдорд┐рд╢рди рдирд╕рддрдВ, рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ рддреБрдордЪреЗ рд▓рд╛рдЦреЛ рд░реБрдкрдпреЗ рд╡рд╛рдЪрддреАрд▓ рдЕрд╢реНрдпрд╛ рдкреНрд░рдХрд╛рд░рдЪрдВ рдорд╛рд░реНрдХреЗрдЯрд┐рдВрдЧ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдиреА рдХреЗрд▓рдВ рдЖрдгрд┐ рдЧреНрд░рд╛рд╣рдХрд╛рдВрдиреА рддреНрдпрд╛рд▓рд╛ рдЪрд╛рдВрдЧрд▓рд╛ рдкреНрд░рддрд┐рд╕рд╛рдж рджрд┐рд▓рд╛. рдореНрдпреБрдЪреНрдпреБрдЕрд▓ рдлрдВрдбреНрд╕рдкреНрд░рдорд╛рдгреЗ рд╢реЗрдЕрд░ рдорд╛рд░реНрдХреЗрдЯрдордзреНрдпреЗ рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХ рдХрд░рдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рддрд░реБрдгрд╛рдВрдиреАрджреЗрдЦреАрд▓ рдпрд╛ рдЕрдБрдкреНрд╕рд▓рд╛рдЪ рдкрд╕рдВрддреА рджрд┐рд▓реА рдЖрд╣реЗ. NSE рд╡рд░ рд╣реЛрдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рдЯреНрд░реЗрдбрд┐рдВрдЧ рд╡реЛрд▓реНрдпреБрдордордзреНрдпреЗ рд╕рд░реНрд╡рд╛рдзрд┐рдХ рд╣рд┐рд╕реНрд╕рд╛ рдЧреНрд░реЛ, рдПрдВрдЬреЗрд▓ рд╡рди рдЖрдгрд┐ рдЭрд┐рд░реЛрдзрд╛рдЪрд╛ рдЖрд╣реЗ. рдНрдХреНрдЯрд┐рд╡реНрд╣ рдХреНрд▓рд╛рдпрдВрдЯреНрд╕рдЪрд╛ рд╡рд┐рдЪрд╛рд░ рдХреЗрд▓реНрдпрд╛рд╕, рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдиреА ICICI рдбрд╛рдпрд░реЗрдХреНрдЯ, HDFC рд╕рд┐рдХреНрдпреБрд░рд┐рдЯреАрдЬ, SBI рд╕рд┐рдХреНрдпреБрд░рд┐рдЯреАрдЬ рдЖрдгрд┐ рдореЛрддреАрд▓рд╛рд▓ рдУрд╕рд╡рд╛рд▓рд╕рд╛рд░рдЦреНрдпрд╛ рджрд┐рдЧреНрдЧрдЬрд╛рдВрдирд╛ рдЕрд╡рдШреНрдпрд╛ рдХрд╛рд╣реА рд╡рд░реНрд╖рд╛рдд рдорд╛рдЧреЗ рдЯрд╛рдХрд▓рдВ рдЖрд╣реЗ. рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдХрдбреЗ 53% рдНрдХреНрдЯрд┐рд╡реНрд╣ рдХреНрд▓рд╛рдпрдВрдЯ рдЖрд╣реЗрдд, рдореНрд╣рдгрдЬреЗрдЪ 2 рдкреИрдХреА 1 рдЧреБрдВрддрд╡рдгреВрдХрджрд╛рд░ рдпрд╛ рдкреНрд▓реЕрдЯрдлреЙрд░реНрдордЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдХрд░рддреЛ. рдЬреНрдпрд╛рдВрдиреА рд╡рд░реНрд╖рднрд░рд╛рдд рдХрд┐рдорд╛рди рдПрдХ рд╢реЗрдЕрд░ рдЦрд░реЗрджреА рдХреЗрд▓рд╛ рдЖрд╣реЗ рддреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рдНрдХреНрдЯрд┐рд╡реНрд╣ рдХреНрд▓рд╛рдпрдВрдЯ рдореНрд╣рдгрддрд╛рдд.
рдирд╡реАрди рдкрд┐рдвреАрдЪрд╛ рд╡рд┐рд╢реНрд╡рд╛рд╕ рдмрд╕рдгрд╛рд░ рдирд╛рд╣реА рдкрдг 5 рд╡рд░реНрд╖рд╛рдВрдкреВрд░реНрд╡реА рдХреЕрд╢ рдХрд┐рдВрд╡рд╛ рдбреЗрдмрд┐рдЯ рдХрд╛рд░реНрдб рдХрд┐рдВрд╡рд╛ рдХреНрд░реЗрдбрд┐рдЯ рдХрд╛рд░реНрдб рдШреЗрддрд▓реНрдпрд╛рд╢рд┐рд╡рд╛рдп рдШрд░рд╛рддреВрди рдмрд╛рд╣реЗрд░ рдкрдбрдд рдпреЗрддрдВ рдирд╡реНрд╣рддрдВ. рдорд╛рддреНрд░, рдЖрддрд╛ рдмрд╛рдХреА рдирд╕реЗрд▓ рдЖрдгрд┐ рдЦрд┐рд╢рд╛рдд рдХреЗрд╡рд│ рдореЛрдмрд╛рдИрд▓ рдЕрд╕реЗрд▓ рддрд░ рдЖрдкрдг рдХрд╛рд╣реАрд╣реА рдХрд░реВ рд╢рдХрддреЛ. рдкреИрд╢рд╛рдЪрдВ рдкрд╛рдХреАрдЯ рдирд╕реЗрд▓ рддрд░реА рдЖрдкрдг рдЖрд░рд╛рдорд╛рдд рдЬрдЧреВ рд╢рдХрддреЛ, рдХрд╛рд░рдг рдЖрддрд╛ рддреНрдпрд╛рдЪреА рдЬрд╛рдЧрд╛ рдореЛрдмрд╛рдИрд▓рдиреЗ рдШреЗрддрд▓реА рдЖрд╣реЗ. рдбрд┐рдЬрд┐рдЯрд▓ рдкреЗрдореЗрдВрдЯрдордзреНрдпреЗ рднрд╛рд░рддрд╛рдиреЗ рд╕рд░реНрд╡ рджреЗрд╢рд╛рдВрдирд╛ рдорд╛рдЧреЗ рдЯрд╛рдХрд▓рдВ рдЖрд╣реЗ. рдЖрддрд╛ рдЧреБрдЧрд▓ рдкреЗ, рдлреЛрди рдкреЗ рдЖрдгрд┐ PayTM рд╕рд╛рд░рдЦреНрдпрд╛ рдЕрдБрдкреНрд╕рдЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдХрд░реВрди рдЬрд╡рд│рдкрд╛рд╕ 93% рдкреЗрдореЗрдВрдЯ рд╣реЛрддрд╛рдд. UPI рдЪреНрдпрд╛ рдорд╛рдзреНрдпрдорд╛рддреВрди рд╕рдзреНрдпрд╛ 4 рд▓рд╛рдЦ рдХреЛрдЯреАрдВрдЪреЗ рдорд░реНрдЪрдВрдЯ рдкреЗрдореЗрдВрдЯ рд╣реЛрддрд╛рдд. рдЬреНрдпрд╛рд╡реЗрд│реЗрд▓рд╛ рдПрдЦрд╛рджрд╛ рдЧреНрд░рд╛рд╣рдХ рджреБрдХрд╛рдирджрд╛рд░ рдХрд┐рдВрд╡рд╛ рд╡реНрдпрд╛рд╡рд╕рд╛рдпрд┐рдХрд╛рд▓рд╛ рдкреЗрдореЗрдВрдЯ рдХрд░рддреЛ, рддреНрдпрд╛рд▓рд╛ рдорд░реНрдЪрдВрдЯ рдкреЗрдореЗрдВрдЯ рдореНрд╣рдгрддрд╛рдд.
рдлрд┐рдирдЯреЗрдХ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдиреА рд╢реЗрдЕрд░реНрд╕, рдореНрдпреБрдЪреНрдпреБрдЕрд▓ рдлрдВрдбреНрд╕ рдЖрдгрд┐ рдкреЗрдореЗрдВрдЯ рдмрд░реЛрдмрд░рдЪ рд▓реЛрди рдорд╛рд░реНрдХреЗрдЯрд╡рд░ рджреЗрдЦреАрд▓ рддреНрдпрд╛рдВрдЪрдВ рд╡рд░реНрдЪрд╕реНрд╡ рдирд┐рд░реНрдорд╛рдг рдХреЗрд▓рдВ рдЖрд╣реЗ. рд╡рд┐рд╢реЗрд╖ рдореНрд╣рдгрдЬреЗ, рд▓рд╣рд╛рди рд▓реЛрдирдЪреНрдпрд╛ рдорд╛рд░реНрдХреЗрдЯрдордзреНрдпреЗ рдпрд╛ рдЕрдБрдкреНрд╕рдЪрд╛ рдорд╛рд░реНрдХреЗрдЯ рд╢реЗрдЕрд░ рдмрд▒реНрдпрд╛рдкреИрдХреА рд╡рд╛рдврд▓рд╛ рдЖрд╣реЗ. PayTM, рднрд╛рд░рдд рдкреЗ, рдХреНрд░реЗрдбрд┐рдЯ рдмреАрд╕рд╛рд░рдЦреНрдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛ рдпрд╛ рд╕реЗрдЧрдореЗрдВрдЯрдордзреНрдпреЗ рдЖрдШрд╛рдбреАрд╡рд░ рдЖрд╣реЗрдд. рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдХрдбреЗ рдЧреНрд░рд╛рд╣рдХ рдЖрдгрд┐ рдорд░реНрдЪрдВрдЯ рдпрд╛ рджреЛрдШрд╛рдВрдЪреАрд╣реА рдкреЗрдореЗрдВрдЯ рд╣рд┐рд╕реНрдЯрд░реА рдЕрд╕рддреЗ. рддреНрдпрд╛рдордЙрд│реЗ, рддреНрдпрд╛рдЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдХрд░реВрди рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛ рдХрдореА рдХрд╛рд▓рд╛рд╡рдзреАрдд рд▓реЛрди рджреЗрдК рд╢рдХрддрд╛рдд. рдЖрд░реНрдЯрд┐рдлрд┐рд╢рд┐рдЕрд▓ рдЗрдВрдЯреЗрд▓рд┐рдЬрдиреНрд╕рд╕рд╛рд░рдЦреНрдпрд╛ рдЯреЗрдХреНрдиреЙрд▓реЙрдЬреАрдЪреНрдпрд╛ рдорджрддреАрдиреЗ рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдиреА рдХреНрд░реЗрдбрд┐рдЯ рдПрдиреЗрд▓реАрд╕реАрд╕ рдореЙрдбреЗрд▓ рддрдпрд╛рд░ рдХреЗрд▓рд╛ рдЖрд╣реЗрдд. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ, рдмрдБрдХрд╛рдВрдЪреНрдпрд╛ рддреБрд▓рдиреЗрдд рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛ рдЬрд▓рдж рдХрд░реНрдЬ рдордВрдЬреВрд░ рдХрд░рддрд╛рдд. рддреНрдпрд╛рдореБрд│реЗ, рдЧреНрд░рд╛рд╣рдХрд╛рдВрдирд╛ рдШрд░рдмрд╕рд▓реНрдпрд╛ рдЕрд╡рдШреНрдпрд╛ рдХрд╛рд╣реА рдорд┐рдирд┐рдЯрд╛рдд рд▓реЛрди рдорд┐рд│реВ рд╢рдХрддрдВ. Experian рдЪреНрдпрд╛ рд░рд┐рдкреЛрд░реНрдЯрдиреБрд╕рд╛рд░, 2022 рдордзреНрдпреЗ рдлрд┐рдирдЯреЗрдХ рд╕реНрдЯрд╛рд░реНрдЯ-рдЕрдкреНрд╕рдиреА рд▓рд╣рд╛рди рд▓реЛрдирдЪреНрдпрд╛ рдорд╛рд░реНрдХреЗрдЯрдордзреНрдпреЗ 45% рдмрд┐рдЭрдиреЗрд╕ рдорд┐рд│рд╡рд▓рд╛. рддрд░, 2023 рдордзреНрдпреЗ рд╣рд╛ рдЖрдХрдбрд╛ рд╡рд╛рдвреВрди 73% рдЭрд╛рд▓рд╛. рд╣рд╛рдЪ рдкреНрд░рдХрд╛рд░ рдЗрдВрд╢реНрдпреБрд░рдиреНрд╕ рдорд╛рд░реНрдХреЗрдЯрдордзреНрдпреЗ рдкрд╛рд╣рд╛рдпрд▓рд╛ рдорд┐рд│рддреЛрдп. рдмрд╛рдИрдХ, рдХрд╛рд░ рдЖрдгрд┐ рд╣реЗрд▓реНрде рдЗрдВрд╢реНрдпреБрд░рдиреНрд╕ рдЦрд░реЗрджреА рдХрд░рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рдЧреНрд░рд╛рд╣рдХ рдлреЛрди рдкреЗ, рдореЛрдмрд┐рдХреНрд╡рд┐рдХрд╕рд╛рд░рдЦреНрдпрд╛ рдЕрдБрдкреНрд╕рдЪрд╛ рд╡рд╛рдкрд░ рдХрд░рдд рдЖрд╣реЗрдд. рдпрд╛ рдорд╛рд░реНрдХреЗрдЯрдордзреНрдпреЗ рдЗрдВрд╢реНрдпреБрд░рдиреНрд╕ рджреЗрдЦреЛ, рдЯрд░реНрдЯрд▓ рдорд┐рдВрдЯ рдЖрдгрд┐ рдкреЙрд▓рд┐рд╕реА рдмрд╛рдЬрд╛рд░рд╕рд╛рд░рдЦреНрдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛ рдЖрдШрд╛рдбреАрд╡рд░ рдЖрд╣реЗрдд. рдПрдХрдВрджрд░реАрдд рд╡рд┐рдЪрд╛рд░ рдХреЗрд▓реНрдпрд╛рд╕, рдлрд╛рдпрдирд╛рдиреНрд╢рд┐рдЕрд▓ рд╕рд░реНрд╡реНрд╣реАрд╕реЗрд╕ рд╕реЗрдХреНрдЯрд░рдордзреНрдпреЗ рдлрд┐рдирдЯреЗрдХ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдиреА рдЬреЛрд░рджрд╛рд░ рд╡рд┐рд╕реНрддрд╛рд░ рдХреЗрд▓рд╛ рдЖрд╣реЗ. рд╡рд┐рд╢реЗрд╖ рдореНрд╣рдгрдЬреЗ, рдпрд╛ рдХрдВрдкрдиреНрдпрд╛рдВрдирд╛ рдореЛрдареНрдпрд╛ рд╢рд╣рд░рд╛рдВрдмрд░реЛрдмрд░рдЪ рдЯрд╛рдпрд░ 2 рдЖрдгрд┐ рдЯрд╛рдпрд░ 3 рд╢рд╣рд░рдВ рдЖрдгрд┐ рдЧреНрд░рд╛рдореАрдг рднрд╛рдЧрд╛рддреВрдирджреЗрдЦреАрд▓ рдЪрд╛рдВрдЧрд▓рд╛ рдкреНрд░рддрд┐рд╕рд╛рдж рдорд┐рд│рд╛рд▓рд╛ рдЖрд╣реЗ. рдпреЗрдгрд╛рд▒реНрдпрд╛ рдХрд╛рд│рд╛рдд рд╣рд╛ рдЯреНрд░реЗрдВрдб рдЖрдгрдЦреА рдореЛрдареНрдпрд╛ рдкреНрд░рдорд╛рдгрд╛рд╡рд░ рдкрд╛рд╣рд╛рдпрд▓рд╛ рдорд┐рд│реЗрд▓.
рдкрд░реНрд╕рдирд▓ рдлрд╛рдпрдирд╛рдиреНрд╕рдмрджреНрджрд▓ рдЕрджреНрдпрдпрд╛рд╡рдд рдорд╛рд╣рд┐рддреА рдорд┐рд│рд╡рдгреНрдпрд╛рд╕рд╛рдареА рдбрд╛рдКрдирд▓реЛрдб рдХрд░рд╛ Money9 App